Γράφει η Τάνια Χριστοδουλίδου*
Το κουδούνι χτύπησε, τα σχολεία ξεκίνησαν και γέμισαν με τους μικρούς μαθητές μας. Κάτι ευχάριστο συνήθως γι αυτούς καθώς βρίσκονται ξανά με τους αγαπημένους φίλους και συμμαθητές τους. Για τα παιδιά που πηγαίνουν πρώτη φορά στο δημοτικό σχολείο βέβαια, τα «πρωτάκια»μας, είναι θα λέγαμε μια πρόκληση καθώς υπάρχει το άγχος του αποχωρισμού από τη μαμά και τον μπαμπά και της εξοικίωσης με το καινούριο περιβάλλον και σε αρκετά από αυτά ο φόβος και η ανασφάλεια προκαλούν ακόμα και άρνηση για το σχολείο. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και ο παράγοντας του υπαρκτού σε όλα τα σχολεία μπούλινγκ (εκφοβισμός/ θυματοποίηση).
Μπορεί το φαινόμενο του μπούλινγκ να υπήρχε πάντα, στις μέρες μας όμως παρατηρείται μία έξαρση η οποία οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Η οικονομική και κοινωνική κρίση επιδεινώνει το ήδη υπάρχον πρόβλημα. Το μπούλινγκ εξαπλώνεται και στο διαδίκτυο (cyber bullying) λόγω της ευρείας χρήσης του από τους ανήλικες καθώς φθάνοντας πλέον στο δημοτικό, έχουν ήδη εξοικιωθεί με τη χρήση των τάμπλετ και των κινητών.
Bullying: Όταν ένα παιδί εκτίθεται επαναλαμβανόμενα και για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αρνητικές πράξεις (κλωτσιές, κοροϊδευτικές εκφράσεις, κλοπή προσωπικών αντικειμένων, κοινωνικός αποκλεισμός κ.α.)
Ένα από τα χαρακτηριστικά του μπούλινγκ είναι η ανισορροπία της δύναμης, που σημαίνει πως ο εκφοβισμός γίνεται εις βάρος των σωματικά ή ψυχικά αδύναμων μαθητών. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως τα «πρωτάκια» (χαρακτηρισμός που χρησιμοποιείται από τα παιδιά-θύτες ως δικαιολογία για τον εκφοβισμό τους) αποτελούν εύκολο στόχο. Τα περισσότερα περιστατικά εκφοβισμού, παρατηρούνται κατά:
-τη διάρκεια των διαλειμμάτων και σε σημεία που δεν ελέγχονται από τους εκπαιδευτικούς
-την αποχώρησή τους από το σχολείο
-την προσέλευσή τους σε αυτό.
Ως εκπαιδευτικός όλα αυτά τα χρόνια, παρατηρώ πως οι μαθητές των μικρών τάξεων κυρίως, δε γνωρίζουν πώς να υπερασπιστούν τον εαυτό τους στις προκλήσεις αυτές. Γι αυτό όταν το παιδί μας φαίνεται να μην είναι χαρούμενο, δεν θέλει να κάνει πράγματα που του αρέσει να κάνει, δε διαβάζει, δεν τρώει, δεν κοιμάται, απομονώνεται στο δωμάτιό του, έχει ξεσπάσματα αδικαιολόγητου θυμού ή κλάματος κ.α, πρέπει να καταλάβουμε ότι κάτι συμβαίνει.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υποτιμήσουμε τα σημάδια αυτά ή οτιδήποτε πιθανότατα αναφέρει το παιδί. Πρέπει να του δείξουμε εμπιστοσύνη και ότι είμαστε δίπλα του να το βοηθήσουμε σε ό,τι χρειαστεί. Απαιτείται λοιπόν να μπουν οι βάσεις και τα στηρίγματα από την οικογένεια. Απαιτείται η καθοδήγηση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών του σχολείου. Απαιτείται τέλος, η στενή συνεργασία εκπαιδευτικών - γονέων προς όφελος των μαθητών.
* Η κα Χριστοδουλίδου Τάνια είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σήμερα υπηρετεί σε δημοτικό σχολείο της Αττικής. Είναι βραβευμένη δύο φορές για τις δράσεις της πάνω στον σχολικό εκφοβισμό και την μετάδοση του μηνύματος καταπολέμησής του. Είναι μέλος της ομάδας CSI Institute που μέσω ομιλιών, ενημερώνει παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς για το bullying και το cyber bullying ειδικότερα.